Strona
główna »
Matura cd »
Ściągi z polskiego wypracowania z polskiego »
Wypracowania z polskiego - spis
»
>>>Kup
"matura cd" !!!<<<
Wypracowanie to zostało zamieszczone automatycznie poprzez
przekonwertowanie plików DOC na TXT. Skutkiem czego niektóre wypracowania są
zamieszczone w nieestetyczny sposób za co bardzo przepraszamy wiąże się to z
brakiem tabel i formatowania tekstu w plikach txt jak to ma miejsce w
oryginalnych plikach doc zamieszczonych na płycie. Zamieszczone wypracowanie
jest jedynie elementem informacyjnym i potwierdzającym wielkość naszego zbioru.
Poniżej przedstawione jest jedynie początkowa część wypracowania
znajdującego się na matura cd.
Oczywiście nie przedstawiamy całości
w celu zabezpieczenia się przed kopiowaniem.
Lektury optymistyczne gloszace pochwale zycia i potrzebe zgody czlowieka ze swiatem w Twoich doswiadczeniach czytelniczych
Nie bez powabów jest ten straszny swiat, nie bez poranków dla których warto sie zbudzic
(W. Szymborska)
T emat sensu zycia, tajemnicy celu ludzkiego istnienia, ciagle poszukiwania, rozterki, stawianie pytan, na które nie sposób odpowiedziec to domena filozofów, którzy stworzyli wiele teorii majacych ulatwic zycie i w sposób klarowny przedstawic recepte na szczesliwy byt. Równie szeroki repertuar spojrzen i odbioru tego skomplikowanego swiata podaje nam literatura. Wybitni poeci, pisarze, jednostki o ponadprzecietnych umyslach, ale i wyobrazni na przerózne sposoby wyrazaja sie o rzeczywistosci. Utwory pisane w róznych krajach, dla których inspiracja byly odmienne sytuacje zyciowe i temperamenty autorów, moga przyprawic o ból glowy. Niestety autorzy zglebiajacy sens zycia w wiekszosci nie odnajduja celu istnienia. Ludzka egzystencja staje sie bezsensowna, ziemskie starania wydaja sie byc syzyfowa praca.
Jednak znalezli sie równiez optymisci, którzy ludzki byt stawiali w innym swietle, dajac plomyk nadziei, swiatelko w tunelu, ale takze przyczyne kolejnych kontrowersji i rozwazan. I tak bez konca... Poprzez wszystkie epoki kontrastujace ze soba ,uzupelniajace sie wzajemnie i tworzace coraz to nowe teorie. Od Platona, Epikura poprzez swietego Franciszka z Asyzu, az po Boleslawa Lesmiana i poetów wspólczesnych.
Odpowiedz na pytanie i prawdziwa weryfikacja pogladów filozoficznych zapewne nigdy nie zostanie osiagnieta, a zna ja tylko Najwyzszy, ten, który swiat stworzyl. Póki co jednak musimy byc cierpliwi i nie ustawac w poszukiwaniach. Oczywiscie utwory pisane w tonie napawajacym optymizmem sa odbierane z wiekszym entuzjazmem i moga tchnac nadzieje i wiare w serca stargane ciaglymi, niekonczacymi sie rozmyslaniami. Takich pozytywnych akcentów staralo sie doszukac wielu i rzeczywiscie w literaturze swiatowej odnalezc mozemy ogrom przykladów przeciwstawiajacych ponurej beznadziei swiezy powiew optymizmu. Nawet jesli w literaturze przeciagala sie zla passa, zawsze znajdowal sie ktos, kto w swoim indywidualnym spojrzeniu na swiat odnajdowal i tworzyl poglady przeciwstawne. Nawet w takiej epoce jak Mloda Polska jednoznaczny ton wypowiedzi zostal zaklócony i w sposób radykalny przerwany przez wybitne i madre jednostki. Doktryny filozoficzne tworzone przez ludzi kolejnych epok mialy sluzyc czlowiekowi jako drogowskazy w poszukiwaniu szczescia i odkrywaniu piekna swiata. Dlatego w swojej pracy chcielibysmy skoncentrowac sie wlasnie na systemach filozoficznych i zawartej w nich madrosci, a nastepnie poprzec je przykladami z literatury.
Pierwsza epoka - starozytnosc - dala poczatek rozmyslaniom. Antyczni mysliciele stworzyli podwaliny wspanialych systemów filozoficznych. Na tych solidnych podstawach opierali sie twórcy nastepnych epok az po wspólczesnosc. Podobno ktos kiedys stwierdzil, ze pierwsza mysl jest najtrafniejsza. Cóz, to wlasnie starozytni sa prekursorami filozofii i moze warto sie nad tym zastanowic.
Na plan pierwszy wysuwaja sie dwie glówne, przeciwstawiajace sie sobie doktryny - stoicyzm i epikureizm. Drugi z wymienionych pradów, którego nazwa pochodzi od twórcy - Epikura - byl szkola filozoficzna nakazujaca cieszyc sie zyciem i korzystac z radosci czynienia dobra.
Slynny epikurejczyk Horacy powiedzial: Carpe diem i ta mysl przyswieca wielu ludziom do dzis jako przewodnia.
Horacy potrafil we wszystkim dostrzec piekno, namawial do korzystania z wszelkich dóbr, jakimi obdarowuje nas zycie. Niektóre z tych mysli wyrazil w swoich utworach lirycznych i podkreslil slowami chwytaj dzien .
Kolejnym myslicielem starozytnosci jest Lucjusz Anneusz Seneka (I wiek p.n.e.). W swym utworze O zyciu szczesliwym namawia do szukania ukrytych wartosci, twierdzi, ze szczescie jest blisko. Aby je osiagnac nieodzowne jest zycie w zgodzie z natura. Nalezy odrzucac wszelkie pokusy i leki, zrozumiec, ze bardzo wazna jest cnota, która daje szczescie. Twierdzil, ze duchowosc przewyzsza materializm.
Kolejny utwór O co poeta prosi Apollina prezentuje postawe zyciowa Horacego i wypracowanej przez niego filozofii. Jest to swego rodzaju synteza pogladów stoików i epikurejczyków poprzez zasade zlotego srodka : rozumu i umiarkowania w korzystaniu z dóbr materialnych. To pozwoli na osiagniecie szczescia i umiejetnego korzystania z piekna, jakie kryje w sobie swiat.
Niemal najdoskonalsze naszym zdaniem przyklady cieszenia sie zyciem wbrew wszelkim przeciwnoscia daje Biblia .
Dobry przyklad stanowi Ksiega Hioba . Tytulowy bohater, bogaty i szczesliwy mezczyzna, prowadzi spokojne zycie, jednak sielanka ta nie trwa wiecznie. Bóg, chcac sprawdzic jego wiare, dopuscil do utraty majatku, smierci dzieci i zeslal na niego powazna chorobe - trad. Hiob nie umial równiez znalezc wspólnego jezyka ze swymi przyjaciólmi. Mimo tego w spojrzeniu na swiat nie tracil optymizmu i jeszcze bardziej ufal Bogu, co w duzym stopniu opieralo sie na jego wielkiej wierze. Dzieki temu na nowo odnalazl w zyciu szczescie.
Piewca wina i milosci byl Anakreont. Zaliczal sie do tej grupy starozytnych, którzy szczescie upatrywali w korzystaniu z uroków zycia. Swoje poglady przedstawil w utworach Slodki bój czy Piosenka .
Wergiliusz jest autorem utworu pt. Opiewalem pastwiska, wies i wodzów . Sam tytul wskazuje, ze jest to utwór pochwalny.
Sredniowiecze to okres uznawany za epoke cieni i zacofania. Po blizszym zapoznaniu sie z tym niedocenionym czasem, mozemy sie przekonac, ze wcale tak nie jest. Kolektyw europejski i zgoda, w jakiej ludzie zyli na Starym Kontynencie ze soba i innymi panstwami, zapewnione byly przez uniwersalizm. Polegal on na tym, ze wszystkie kraje Europy byly podporzadkowane wladzy koscielnej i jej zwierzchnikowi - papiezowi oraz wladzy swieckiej ze zwierzchnikiem - cesarzem. Poza tym jezykiem urzedowym byla lacina.
Jednym z podstawowych kierunków omawianej epoki byl tomizm. Byla to tzw. filozofia harmonijna, stworzona przez swietego Tomasza z Akwinu. Prad ten zakladal tzw. rozumny lad swiata , swiat jako drabina bytów , na której kazde istnienie ma swoje wlasne, celowe i naturalne miejsce. Uchwycenie spolecznosci w tych kategoriach zapewnialo wspólna zgode zycia jak i zgode czlowieka ze swiatem. Pewne analogie mozemy tu odnalezc z zalozeniami pozytywizmu, ale tym zajmiemy sie pózniej.
Nieco wiecej polotu i radosci niesie ze soba franciszkanizm. Tak byc musi, bo to filozofia radosna, stworzona przez swietego Franciszka z Asyzu, który glosil milosc i uwielbienie swiata oraz jego piekna. Kwiatki swietego Franciszka z Asyzu to zbiór legend dotyczacych jego zycia. W hymnie pochodzacym z tego dziela swiety Franciszek zachlystujac sie pieknem swiata chwali Boga za jego dzielo stworzenia. Nakazuje szacunek dla kazdego kamienia, drzewa, zdzbla trawy. Utwór przesycony jest pozytywnymi epitetami, nawet niebezpieczne zywioly pokazuje od jak najlepszej strony. Tak wiec ogólnie jego filozofie okreslic mozna jako prosta umiejetnosc cieszenia sie zyciem. Franciszkanizm to jednoczesnie wszechogarniajaca milosc do swiata i wszelkiego stworzenia. Jako sposób na osiagniecie szczescia podaje nam pokore i prostote. Obce mu sa wszelkie wyrafinowane metody. Czegóz wiecej trzeba?
Odrodzenie to kolejna epoka, której istota bylo dazenie do stworzenia kultury antropocentrycznej, czyli stawiajacej czlowieka w centrum nauki i zainteresowania. W literaturze nastapil nawrót do kultury antycznej. Wykorzystano przede wszystkim niektóre poglady myslicieli starozytnych, takie jak stoicyzm, epikureizm, czy hedonizm. Znaczenie dwóch pierwszych jest nam dobrze znane. Hedonizm natomiast (zgodnie z definicja slownikowa) to doktryna etyczna uznajaca rozkosz za cel i najwyzsze dobro czlowieka, za glówny motyw dzialania, a unikniecie bólu i przykrosci za warunek szczescia. Znaczaca role, w inspirowaniu renesansu w Europie, odegrali mysliciele tacy jak: Erazm z Rotterdamu, Nicollo Machiavelii i Tomasz Morus. To wlasnie do ich filozofii odwolywali sie poeci i z ich pogladów korzystali. Chcielibysmy jednak skupic sie na filozofii dwóch z nich, a mianowicie Erazma z Rotterdamu i Tomasza Morusa, albowiem oni glównie glosili poglady optymistyczne. Dostrzegali zlo panujace na swiecie, widzieli falsz, oblude i zaklamanie warstw wyzszych; próbowali z tym jednak walczyc. Erazm z Rotterdamu propagowal idee irenizmu, czyli pochwalal pokój, a przeciwstawial sie wojnom. Tomasz Morus marzyl o wyspie Utopii, gdzie panowac mialo zycie zgodne z natura, nie byl potrzebny pieniadz, istniala równosc miedzy ludzmi. Piszac o filozofii tego okresu nie mozemy zapominac o najbardziej rozpowszechnionych, wynikajacych z antropocentryzmu i humanizmu, haslach odrodzenia. Mowa tu oczywiscie o slynnym Carpe diem Horacego i Czlowiekiem jestem i nic co ludzkie, nie jest mi obce Terencjusza. Ich znaczenie bylo bardzo wymowne. Nalezy zyc z dnia na dzien, cieszyc sie zyciem i walczyc z przeciwnosciami losu.
Literatura odrodzenia w pewnym stopniu korzystala z kultury antyku, wyrastala na jej bazie i przejmowala z niej wiele elementów, tj. kult rycerstwa, realistyczna obserwacja codziennosci naswietlonej nieraz satyrycznie i wiele innych. Nic wiec dziwnego, ze renesans cechowal sie tak ogromna róznorodnoscia i bogactwem. Pojawily sie z jednej strony utwory pesymistyczne, krytyczne, a z drugiej optymistyczne, gloszace pochwale zycia i zgode czlowieka z otaczajacym swiatem. Do czolowych twórców tego okresu zaliczymy: Mikolaja Reja, Jana Kochanowskiego, Mikolaja Sepa Sarzynskiego, Piotra Skarge.
Mikolaj Rej uznawany jest za ojca polskiej literatury. Byl jednym z pierwszych twórców, którzy pisali w jezyku polskim. Przeciwstawial sie w ten sposób wszechobecnej lacinie. Jego twórczosc w ogromnej wiekszosci stanowila polemike z katolicyzmem, czesto siegal wiec po ostre srodki wyrazu, obrazliwe epitety itp. W utworach Reja odnajdziemy szereg trafnych spostrzezen swiatopogladowych i obyczajowych, co swiadczy o geniuszu tego pisarza. Do najslynniejszych utworów naleza Krótka rozprawa miedzy trzema osobami: Panem, Wójtem i Plebanem oraz Zywot czlowieka poczciwego . Pierwszy z nich skonstruowany jest na zasadzie dialogu, który wioda miedzy soba reprezentanci trzech stanów spolecznych. W ich rozmowie widac troske autora o sprawy kraju. Zdaje on sobie sprawe z tego, iz kazda z tych klas pelna jest wad i negatywnych cech, jednak staje w obronie chlopstwa, bowiem to wlasnie oni uciskani sa przez duchowienstwo i szlachte. W utworze autor obwinia te dwie warstwy spoleczne i jednoczesnie pragnie, by ludzie reprezentujacy to srodowisko, zmienili sie wewnetrznie i zastanowili nad wlasnym postepowaniem. Rej wie jednak, ze sa to tylko marzenia, których spelnienie jest malo prawdopodobne. Kolejny utwór, który w pewnym stopniu jest uzupelnieniem poprzedniego, to Zywot czlowieka poczciwego . Rej, jako przedstawiciel szlachty, podejmuje próbe przedstawienia idealnego wzorca osobowego tej warstwy spolecznej. Przedstawia cechy charakteru, dobre maniery, wystrzega przed wadami i ukazuje, jego zdaniem, jaki powinien byc wlasciwy stosunek szlachcica do otaczajacego go swiata. Nieobca Rejowi jest wspomniana wczesniej zasada zlotego srodka, czyli egzystencja zgodna z natura, umiejetnosc cieszenia sie zyciem ale równiez umiar, powsciaganie ambicji i namietnosci. Powyzsze dwa przyklady dowodza, iz Rej zyl w strasznym swiecie , pelnym jednostek chciwych, zepsutych i dwulicowych. Próbowal on jednak walczyc, wierzyl, iz uda mu sie wyplenic wszelkie negatywne cechy warstw wyzszych, dlatego rozpoczal od krytyki. Uznal, iz jest to jedyna droga, która moze przyniesc jakikolwiek rezultat. W pieknie dzialan jednostki widzimy wiec piekno swiata.
Osobny rozdzial nalezy poswiecic dumie Polaków, Janowi Kochanowskiemu. Byl on poeta, o którym bez przesady i z pelna powaga mozna powiedziec, ze wyznaczyl drogi rozwoju polskiej poezji na kilkaset lat. O wielkosci jego dokonan swiadcza piesni, fraszki i treny. Jego twórczosc z cala pewnoscia mozemy uznac za ponadczasowa, a z pogladami gloszonymi w jego utworach musi sie liczyc kazdy.
Bliskie byly Janowi z Czarnolasu radosci zycia dworskiego, zarty i swoboda. Ta radosc dominuje we fraszkach, które tworzyl bedac dworzaninem moznowladców i zyjac w ciszy - w Czarnolesiu. Mialy one charakter zartobliwy. Poeta dostrzegal jednak oblude i zaklamanie zycia swiatowego.
Stosunkowo szybko, bo okolo 1571 roku, poeta decyduje sie na wycofanie z zycia publicznego i osiada w swym majatku w Czarnolesiu. W swoim zyciu Kochanowski pragnie bliskosci Boga i jego opieki w zyciu codziennym, dziekuje mu za piekny dom i spokojne zycie, za natchnienie. O tych wszystkich wartosciach mówi fraszka Na dom w Czarnolesie . Jan Kochanowski w swojej twórczosci bardzo czesto odwolywal sie do slów Horacego Carpe diem . Czlowiek, który kocha zycie, zachwyca sie pieknem przyrody. Cudownym elementem przyrody stala sie lipa czarnoleska (fraszka Na lipe ), która dawala cien, wytchnienie, sprawiala, ze czlowiek zmuszony byl do powazniejszej refleksji. Jan z Czarnolasu interesowal sie twórczoscia antycznych autorów m.in. Epikura, Zenona z Kition, dlatego tez w jego utworach odnajdujemy elementy filozofii propagowanej przez tych myslicieli. We fraszce Na swoje ksiegi odnajdujemy elementy filozofii epikurejskiej. Do glebszych refleksji zmuszaja nas piesni. Jan z Czarnolasu wiele z nich napisal przebywajac, w ciszy, w swym rodzinnym miejscu. Poeta przedstawia w tych utworach samego siebie, w calej okazalosci. Zwrócil uwage na zródla radosci zycia. Kochanowskiemu zbrzydlo szybko bogate zycie dworskie, obluda, falszywa poboznosc i zaklamanie szlachciców. Najlepiej czuje sie na wsi, gdzie odnalazl spokój i harmonie zycia. Stal sie wrazliwy na piekno otaczajacej go przyrody. W Piesni Swietojanskiej o Sobótce Kochanowski próbuje przedstawic uroki zycia na wsi. Jest to zycie pracowite, poddane rytmowi pór roku, zycie zgodne z natura. Poeta bardzo wysoko ceni prace na roli. Tu, w kregu rodzinnym, mlodziez wychowuje sie w poszanowaniu tradycji. Jan z Czarnolasu twierdzil, ze nie nalezy zalamywac sie z powodu jakiegos niepowodzenia, jak równiez zbyt przesadnie wyrazac swoich emocji. Autor porównuje zmiennosc losu ludzkiego do zmian w przyrodzie. Zawsze przeciez po zimie nastepuje wiosna, czyli po chwilach smutku nadejdzie uspokojenie. Jan Kochanowski cenil sobie w zyciu kazdego czlowieka, jedna z wazniejszych wartosci - cnote. Marzyl, aby ludzie doceniali jego twórczosc i wybierali z niej wskazówki najbardziej wartosciowe. Utwory tego wielkiego, polskiego poety staly sie dla wielu czytelników drogowskazem pokazujacym jak zyc i postepowac zgodnie z wszystkimi zasadami moralnymi i etycznymi. W Piesni o cnocie poeta napisal, ze cecha ta jest nagroda sama w sobie, a ostatecznym wynagrodzeniem za pokorne zycie jest zbawienie w niebie. Jak nietrudno zauwazyc Jan Kochanowski potrafil docenic najwspanialszy dar twórcy - zycie. Piekno swiata upatruje w posiadaniu zdrowia, spokoju, kochajacej rodziny, podkresla wartosc cnoty. To jeden z najdobitniejszych przykladów jakie odnalezc mozemy w historii literatury. My mozemy byc dumni, ze za sprawa Polaka latwiej dostrzegamy piekno rzeczywistosci.
Na koniec kolejny, typowo polski akcent. Stanowi go twórczosc nastepnego autora, którym chcielibysmy sie zajac, Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Byl on pisarzem politycznym, a takze publicysta. Stal sie symbolem polskiego humanizmu i demokracji. Jego glebokie zaangazowanie w sprawy zwiazane z równoscia wszystkich obywateli wobec prawa i wolnoscia wyznania sprawilo, iz zyskal sobie miano ojca demokracji polskiej . A.F.Modrzewski wyko...
>>>Kup
"matura cd" !!!<<<